Gemeente Amsterdam

Commissie Omgevingskwaliteit De Schoonheid van Amsterdam

Welstandsgegevens voor dit adres

Spaklerweg 24 1096BA Amsterdam
 
Zaaknummer: WABO-2019-004003
Aanvraagnummer: OLO 4379905
Advies aan: Stadsdeel Oost
 
advies CWM monument - WABO-2019-004003-001 - Aanvraag vergunning - Rijksmonument
Behandeld: 22-04-2020 door CWM Commissie II A

Niet akkoord, tenzij
Aanleiding
Het verbouwen en opnieuw funderen van een voormalige opzichterswoning, met een uitbreiding in de vorm van een kelder en een serre.
De centrale vraag is of de ingrepen acceptabele gevolgen hebben voor de monumentale waarden van het pand.

Kader
Beleidskader toetsing ingrepen en/of herstel van monumenten (2016)
Status: Rijksmonument

Conclusie
Voor het behoud van de monumentale waarden van het pand mogen geen nieuwe koekoeken in de noord-oostgevel worden aangebracht en de kelderbak mag niet dieper dan 2.30 meter worden uitgevoerd. Het toepassen van isolatieglas in de bestaande ramen is alleen mogelijk indien de profilering aan de buitenzijde gelijk blijft.

Onderbouwing
Om scheurvorming in de hoog monumentale gevels te voorkomen wordt een kelderbak onder het gehele pand gemaakt. Zo wordt het pand gestabiliseerd en de ongelijke zetting, door de aanwezigheid van het oorspronkelijke kleine keldertje, opgelost. Het maken van deze kelder moet dan ook vooral als een constructief noodzakelijke ingreep worden beschouwd en niet zo zeer als een uitbreiding van de woning. Dat de omvang van de kelderbak wordt uitgebreid naar de randen van het hoofdvolume heeft beperkte gevolgen voor de monumentale waarden. Wel moet de kelderlaag in hiërarchisch opzicht een ondergeschikte bouwlaag blijven. Beleidsmatig is daarom een maximale vrije hoogte van maximaal 2,3 meter toegestaan. In het beleidskader is eveneens opgenomen dat er in een nieuw aan te brengen kelder geen daglichtvoorzieningen mogen worden aangebracht. Dit tast de structuur en daarmee samenhangende monumentwaarden van het pand aan.
In de detailtekening van de ramen is geen maatvoering opgenomen en daardoor is het niet duidelijk of door het plaatsen van 6 mm isolerende beglazing de stopverfrand aan de buitenzijde wordt verkleind, wat niet is toegestaan. Aangetoond moet worden dat met de bestaande profilering het houtwerk van de ramen naar binnen toe uitgefreesd kan worden zonder de bestaande profilering aan te tasten. Ook moet aangetoond worden dat het zwarte kader van 1 cm rondom past. Vooral bij de roedeverdeling van het bovenlicht is de vraag of dit past. Dit is niet uitgewerkt.
De niet oorspronkelijke gevelopening aan de kopgevel wordt versmald, wat de hoge monumentwaarde van de gevel te goede komt. Het is echter niet duidelijk of de bestaande hoogte gelijk blijft en wat er gebeurt met de puibalk boven het bestaande raam of hoe het nieuwe metselwerk hier wordt opgevangen. De toevoeging van een serre-achtig volume is mogelijk en heeft, gezien de eerdere wijziging van de gevel, beperkte gevolgen voor de monumentale waarden. De uitbreiding is eigentijds en hoogwaardig vormgegeven.

Interieur:
Het maken van een 85 centimeter brede doorgang naar de zijruimte blijft los van de buitengevel en de schouwpartij en tast daarbij de hoog gewaardeerde structuur maar zeer beperkt aan.
Het aanpassen van de entreehal en wc op de begane grond tast de hoog monumentale structuur en de positief gewaardeerde interieuronderdelen nauwelijks aan omdat ze in het verleden al waren aangepast en de positief gewaardeerde interieuronderdelen worden herplaatst. Onduidelijk is of de bestaande wand onder de trap behouden blijft. Het isoleren van de kap tast geen monumentwaarde aan.
advies CWM welstand - WABO-2019-004003-002 - Aanvraag vergunning - Wijzigen bestaand gebouw
Behandeld: 22-04-2020 door CWM Commissie II A

Niet akkoord, tenzij
Aanleiding
De 19e-eeuwse villa, een voormalige opzichterswoning, wordt verbouwd, opnieuw gefundeerd en voorzien van een serre met een eigentijdse vormgeving.
De centrale vraag is of de ingrepen passen binnen het karakteristieke architectonische beeld van deze markante villa.

Kader
Welstandsnota: De Schoonheid van Amsterdam
Ruimtelijk systeem: Woongebieden na 1985 (8), Rechte blokken en stroken (8A)
Gebied: Zeeburgerdijk O (0803)
Waardering: Orde1 (Rijksmonument)

Welstandsniveau: Gewoon

Conclusie
De twee koekoeken in de noord-oostgevel vormen een te forse ingreep. Het toepassen van isolatieglas in de bestaande ramen is mogelijk indien de profilering aan de buitenzijde gelijk blijft. De nieuwe serre is een goed leesbare eigentijdse toevoeging en is akkoord.

Onderbouwing
Voor Orde 1 panden geldt een restauratief herstel van alle gevels, inclusief kozijnen, deuren, serres, veranda's en erkers met behoud van het oorspronkelijke gevelbeeld. Toevoeging van twee koekoeken voldoet niet aan de restauratieve aanpak. De villa verliest daardoor te veel zijn kenmerkende relatie met het maaiveld.
Ten aanzien van vervanging van het glas in de bestaande ramen geldt voor Orde 1 panden een restauratieve aanpak van gevels en kap grenzend aan openbaar gebied: handhaven en herstellen van de oorspronkelijke elementen in vorm, maat, materiaal, detaillering, verhouding en kleur. Toepassen van dubbelglas is mogelijk indien het beeld en profilering aan de buitenzijde onveranderd blijven.
De niet oorspronkelijke gevelopening aan de kopgevel wordt verwijderd en de opening wordt versmald. Het nu aanwezige raam vormt een detonerend element in het gevelbeeld. De toevoeging van een serre-achtig volume is daarom mogelijk. De uitbreiding is eigentijds en hoogwaardig vormgegeven.
advies CWM monument - WABO-2019-004003-006 - Aanvraag vergunning - Rijksmonument
Behandeld: 16-10-2019 door Commissie II

Niet akkoord
De voormalige opzichterswoning wordt uitgebreid met een kelder en een serre aan de zijgevel. Ook aan is het interieur worden wijzigingen aangebracht. Het pand is een Rijksmonument en daarvoor geldt in beginsel een restauratieve aanpak. Het exterieur en de interne structuur van dit pand zijn van hoge monumentwaarde. De hoofddraagconstructie en de oorspronkelijke interieurafwerking zijn van positieve waarde. Het pand is opgericht als vrijstaande opzichterswoning met een houten bijgebouwtje van de Zuidergasfabriek uit 1907-1913 in sobere trant van overgangsarchitectuur. Het is opgetrokken in baksteen, met één bouwlaag en kapverdieping op een vrijwel vierkante plattegrond. Er is een klein keldertje onder trappenhuis.
Exterieur
Het toevoegen van een serre is typologisch weliswaar denkbaar, de wijze waarop dit is vormgegeven voegt zich onvoldoende in het beeld van de villa. De uitwerkingen in de vorm van details zijn niet bij de stukken aangetroffen, maar uit de geveltekening ontstaat het beeld van gestapelde profielen. Het schuine glazen dak levert geen bijdrage aan de kwaliteit van het beeld. Een eigentijds en rank vormgegeven serre behoort tot de mogelijkheden, mits dit een hoogwaardig is vormgegeven en met een plat dak wordt afgedekt. De bestaande gevelopening vertegenwoordigt geen monumentale waarde en binnen de bestaande afmetingen van de sparing is een serre-achtig element voorstelbaar. De opening wordt echter naar boven toe vergroot. Dit tast de gevelstructuur aan. Geadviseerd wordt om de bestaande sparing als uitgangspunt te nemen voor de serre. Het maken van een diepe kelderbak en het aanbrengen van een nieuwe fundering is volgens het monumentenbeleid bij panden met Kwaliteitsniveau 2 niet toegestaan. Door het toevoegen van een kelder die buiten het hoofdvolume wordt doorgetrokken wordt de positieve monumentwaarde van de hoofdraagconstructie teveel aangetast. Het maken van koekoeken en een extern trappenhuis onder een serre is niet toegestaan volgens het beleidskader. Dit tast de structuur en daarmee samenhangende monumentwaarden van het pand aan.
Interieur
Het terugbrengen van een rookkanaal, de en-suite tussenwand en tweede deur naar de hal versterkt de beleving van de hoge monumentwaarde van de aanwezige structuur. De wijzigingen op de verdiepingen tasten geen monumentwaarden aan en zijn dus mogelijk. Het maken van een 1.30 m brede sparing tussen de brede en smalle beuk naast het rookkanaal is te breed en tast de hoog gewaardeerde structuur te veel aan. Een kleinschalige doorbraak ter grootte van een deur met behoud van massieve penanten aan weerszijden behoort wel tot de mogelijkheden. Het aanpassen van het entree gebied, door het voorhalletje weer te verkleinen naar zijn oorspronkelijke diepte en het gelijktijdig vergroten van het toilet tasten de hoge monumentwaarde van de structuur niet teveel aan en indien de bestaande deuren en kozijnen worden hergebruikt blijven de positieve monumentwaarde van de interieuronderdelen gehandhaafd.
advies CWM welstand - WABO-2019-004003-007 - Aanvraag vergunning - Wijzigen bestaand gebouw
Behandeld: 16-10-2019 door Commissie II

Niet akkoord
De voormalige opzichterswoning wordt uitgebreid met een kelder en een serre aan de zijgevel. Het pand is gewaardeerd met orde 1 (Rijksmonument) en daarvoor geldt in beginsel een restauratieve aanpak. Het toevoegen van een serre is typologisch weliswaar denkbaar, de wijze waarop dit is vormgegeven voegt zich onvoldoende in het beeld van de villa. De uitwerkingen in de vorm van details zijn niet bij de stukken aangetroffen, maar uit de geveltekening ontstaat het beeld van gestapelde profielen. Dat leidt tot een rommelig beeld. Het schuine glazen dak levert eveneens geen bijdrage aan de kwaliteit van het beeld. Een eigentijds en rank vormgegeven serre behoort tot de mogelijkheden, mits dit een hoogwaardig is vormgegeven en met een plat dak wordt afgedekt. Binnen de bestaande afmetingen van de gevelopening is een serre-achtig element voorstelbaar. Het toevoegen van koekoeken in de zijgevel manifesteert zich in het beeld en tast het gevelbeeld aan. Ook hiervan zijn geen uitwerkingen in de vorm van details aangetroffen.
Verwezen wordt naar het advies op grond van het monumentenbeleid waar opmerkingen zijn gemaakt ten aanzien van de structuur van het pand en de waarden van het interieur.

Adres

Spaklerweg 24 1096BA Amsterdam

Criteria zoeken

Adviezen zoeken